Sáng 15/8/2022, lãi suất VND qua đêm trên thị trường liên ngân hàng tiếp tục giảm chỉ còn 2,38% trong khi lãi suất USD qua đêm cao hơn với 2,5%. Mức giảm từ 158-195 điểm cơ bản ở các kỳ hạn này chỉ sau một tuần là mức độ cực mạnh. Lãi suất liên ngân hàng giảm sâu thời gian qua đến từ một số nguyên nhân.
Theo phân tích từ Viện nghiên cứu Kinh Tế – Tài chính – Bất động sản Dat Xanh Services, tuần vừa qua, nguyên nhân dẫn đến biến động của lãi suất liên ngân hàng do:
– Ngân hàng nhà nước (NHNN) đã bơm ròng tới 43.602,9 tỷ đồng: nguồn tiền này chủ yếu từ nguồn tín phiếu hút bớt về trước đó đáo hạn được 56.599,5 tỷ đồng và tiếp tục đầu tuần này đã có 17.600 tỷ đồng được hút bớt về. Hoạt động trên chỉ mang tính ngắn hạn.
– Kho bạc Nhà nước (KBNN) gửi tiền tại các ngân hàng thương mại: tổng giá trị lên tới 186.000 tỷ đồng để sinh lời vào tiền gửi kỳ hạn tại “Big 4” (Gồm Agribank, Vietcombank, BIDV và VietinBank). Số dư tiền gửi đột biến trên một phần phản ánh ngân sách ứ đọng khi giải ngân đầu tư công thấp và còn tắc nghẽn; mặt khác cũng là một cách giải phóng năng lượng và Bộ Tài chính tạo nguồn thu cho ngân sách; và như trên cũng có tác động bình ổn lãi suất trên thị trường.
– Còn về tổng thể, ứ đọng tiền trong nền kinh tế là có thực. Ngoài phần tiền gửi có kỳ hạn quy mô lớn của KBNN, nửa đầu năm nay còn ghi nhận lượng tiền gửi của các tổ chức tín dụng (TCTD) tại Vietcombank, BIDV và VietinBank cũng tăng rất mạnh – những địa chỉ có lãi suất huy động thấp nhất hệ thống. Các TCTD dư thừa vốn thì gia tăng gửi có kỳ hạn tại các ngân hàng lớn, nhất là khi lãi suất trên thị trường liên ngân hàng phần lớn thời gian nửa đầu năm nay rất thấp so với gửi có kỳ hạn như vậy. Và có phần liên quan, thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã không còn “mùa vàng” như trước sau những biến cố để có thể dồn vào đầu tư thêm…
Những diễn biến trên đặt trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng nửa đầu năm nay rất mạnh, hơn 9,3% và cao nhất trong chục năm qua. Nhưng nhìn xa hơn một chút, nguồn tiền rất lớn đã tích tụ từ trong những năm 2019-2020, giai đoạn NHNN mua ròng một lượng rất lớn ngoại tệ mà lượng VND cung ứng có thời điểm được tính toán lên tới quanh 500 nghìn tỷ đồng.
Nguồn: Viện nghiên cứu Kinh tế – Tài chính – Bất động sản Dat Xanh Services
